W lutym 2017 r. do obiegu trafi nowy banknot o nominale 500 zł. „Banknot 500 zł jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku i na rosnące koszty utrzymywania zapasu strategicznego NBP” – poinformował w poniedziałek prezes NBP Marek Belka.
Jak mówił na konferencji prasowej prezes NBP Marek Belka, „w pierwszych latach banknot 500 zł będzie służył głównie do przechowywania zapasu strategicznego w NBP, będzie więc rzadko spotykany w obiegu. Nowy nominał pozwoli jednak obniżyć koszty zamawiania i przechowywania zapasu strategicznego w banku, czego efektem będą m.in. oszczędności w funkcjonowaniu NBP”.
Jak podkreślają przedstawiciele banku centralnego, zapotrzebowanie na gotówkę rośnie z roku na rok. „W stosunku do maja ub. roku wzrosło aż o 16 proc. To oczywiście powoduje, że koszty produkcji i zakupu tych banknotów rosną” – tłumaczy Barbara Jaroszek, zastępca dyrektora departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP. Popyt na banknot o nominale 200 złotych w okresie od maja 2015 do maja 2016 wzrósł o 28 procent.
„W ciągu ostatnich 6 lat wartość banknotów i monet w polskiej gospodarce prawie podwoiła się. Tymczasem struktura nominałowa banknotów w Polsce nie zmieniła się od 21 lat, czyli od 1995 roku” – podkreślono w komunikacie prasowym NBP.
Jak wyliczyli eksperci NBP, w momencie kiedy zostanie wprowadzony banknot 500 zł do obiegu i do zapasu strategicznego będzie można osiągnąć oszczędność rzędu ok. 37 mln zł rocznie. Zgodnie z ustawą o NBP, 95 proc. zysku wypracowanego przez bank centralny jest przekazywane bezpośrednio do budżetu państwa.
Na banknocie znalazł się wizerunek Jana III Sobieskiego, a autorem projektu jest Andrzej Heidrich, autor pozostałych polskich banknotów obiegowych o nominałach 10, 20, 50, 100 i 200 zł. Na pozostałych banknotach znajdują się polscy władcy z dynastii Piastów i Jagiellonów w kolejności chronologicznej odpowiadającej wzrostowi nominałów: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło i Zygmunt I Stary. Producentem banknotów na zlecenie NBP jest Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych SA.
„Banknot utrzymany jest w kolorystyce niebieskiej, szarobrązowej i bordo” – mówi Barbara Jaroszek zastępca dyrektora departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP. Jan III Sobieski umieszczony na banknocie spogląda w kierunku herbu rodziny Sobieskich. Po prawej stronie władcy jest umieszczony szyszak husarski, który symbolizuje jego dokonania militarne. „Na stronie odwrotnej banknotu znajduje się wizerunek orła, w tle przedstawiony jest Pałac w Wilanowie” – opisuje Jaroszek.
Prezes NBP przypomniał w trakcie prezentacji, że struktura nominałowa w Polsce nie zmieniła się od 1995 r., a nowy banknot to kolejny krok w procesie modernizacji, który ma na celu m.in. zmniejszenie liczby fałszywych banknotów w obiegu. Na banknocie znalazły się jedne z najbardziej zaawansowanych na świecie zabezpieczeń.
Na lewo od wizerunku władcy znajduje się szeroka nitka okienkowa, która zmienia swój kolor od niebieskiego do zielonego. Inne ciekawe zabezpieczenie umieszczono na szyszaku po prawej stronie wizerunku władcy. Jest to również zmieniające kolor zabezpieczenie. „Kiedy przechylamy banknot mamy wrażenie przesypywanego piasku” – opisała Barbara Jaroszek.
Jak podał NBP, dzięki zmodernizowaniu polskich banknotów i wprowadzaniu zabezpieczeń, liczba fałszywych banknotów w Polsce spadła i jak szacuje bank centralny wynosi obecnie 4,6 sztuk fałszywych banknotów na milion, podczas gdy w poprzednich latach liczba ta sięgała 7-10 szt./mln
W powszechnym obiegu w Polsce znajduje się obecnie ponad 1,77 mld sztuk banknotów, a wartość obiegu gotówkowego to ponad 170 miliardów złotych.