Przeciętna gmina wydała w ubiegłym roku średnio 3,3 tys. zł w przeliczeniu na jednego mieszkańca – wynika z danych regionalnych izb obrachunkowych. Które samorządy i na co przeznaczają najwięcej środków ze swoich budżetów?
Z opublikowanego pod koniec czerwca br. przez Krajową Radę RIO „Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2015 roku” wynika, że w ubiegłym roku wydatki budżetowe wszystkich gmin w kraju w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniosły średnio 3329 zł i wzrosły w stosunku do 2014 r. o 37 zł, czyli o 1,1% (realnie o 2,0%). Zdaniem KR RIO oznacza to znaczne wyhamowanie dynamiki zwiększania wydatków przez gminy w stosunku do poprzedniego roku, w którym zanotowano wzrost o 7,0%.
Jak wskazują autorzy opracowania, dane dotyczące wielkości wydatków środków publicznych przypadających na 1 mieszkańca wskazują, w których samorządach gminnych najbardziej efektywnie zaspakajane były potrzeby społeczności lokalnych.
Z raportu wynika, że wydatki w przedziale od 2000 zł do 2500 zł w przeliczeniu na 1 mieszkańca osiągnęło 36 gmin (1,5%), w granicach 2500 zł – 3000 zł – 700 gmin (29,0%),
3000 zł – 3500 zł – 940 samorządów gminnych (39,0%), 3500 zł – 4000 zł – 419 gmin (17,4%), 4000 zł – 4500 zł – 154 gminy (6,4%).
Które samorządy wydają najwięcej, a które najmniej?
Próg 4500 zł przekroczyły 163 gminy (6,8%). Indywidualnie najwyższe wydatki per capita zrealizowała gmina Kleszczów (48 735 zł), Dziwnów (14 551 zł), Rewal (12 182 zł) i Mielnik (11 159 zł).
Przeciętne wydatki budżetowe na 1 mieszkańca w gminach miejskich wyniosły 3212 zł (wzrost o 59 zł, tj. 1,9%), 3429 zł w gminach wiejskich (wzrost o 17 zł, tj. o 0,5%) oraz 3285 zł w gminach miejsko-wiejskich (wzrost o 46 zł – o 1,4%).
W układzie terytorialnym najwyższe wydatki per capita wykonały gminy województwa zachodniopomorskiego – 3655 zł, pomorskiego – 3636 zł i kujawsko-pomorskiego – 3495 zł, a najwyższą dynamiką wzrostu wydatków cechowały się gminy województwa łódzkiego (103,3%), małopolskiego (103,2%) oraz mazowieckiego (103,0%).
Wydatki bieżące gmin
Wydatki bieżące gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca w 2015 r. wyniosły średnio 2768 zł i wzrosły w stosunku do poprzedniego roku o 74 zł (w 2014 r. wzrosły o 128 zł), w tym wydatki na wynagrodzenia i pochodne wyniosły 1276 zł i wzrosły o 48 zł (w 2014 r. wzrosły o 40 zł).
Wydatki na inwestycje
Wydatki gmin związane z realizacją zadań inwestycyjnych w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniosły średnio 550 zł i zmniejszyły się w stosunku do 2014 r. o 36 zł, czyli o 6,1% (w 2014 r. wystąpił wzrost o 88 zł do kwoty 586 zł). Poziom wydatków inwestycyjnych per capita w poszczególnych typach gmin kształtował się następująco: w gminach miejskich – 465 zł (spadek o 25 zł), wiejskich – 615 zł (spadek o 46 zł), a w miejsko-wiejskich 528 zł (spadek o 31 zł).
Najniższe wydatki inwestycyjne per capita, kolejny rok z rzędu, zrealizowały gminy województwa opolskiego – 378 zł (spadek o 57 zł), podkarpackiego – 426 zł (spadek o 124 zł) oraz warmińsko-mazurskiego – 443 zł (spadek o 58 zł). Najwyższe wydatki inwestycyjne wykonały gminy województwa mazowieckiego – 638 zł (wzrost o 2 zł), małopolskiego – 632 zł (najwyższy wzrost o 37 zł) i pomorskiego – 628 zł (spadek o 25 zł). W gminach 13 województw odnotowano spadek wydatków inwestycyjnych per capita, wyjątek stanowiły gminy województwa małopolskiego, lubelskiego i mazowieckiego (wzrost odpowiednio o 6,3%, 3,6% i 0,4%).
Oświata, polityka społeczna i gospodarka komunalna
Największe wydatki ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca, z racji wykonywania swoich ustawowych zadań publicznych, gminy wykonały w działach Oświata i wychowanie oraz Edukacyjna opieka wychowawcza – 1261 zł (wzrost o 3,2%). Obciążenia finansowe z tytułu pomocy społecznej i pozostałych zadań z zakresu polityki społecznej w 2015 r. wyniosły per capita w gminach 548 zł (wzrost o 3 zł w stosunku do roku poprzedniego).
Pozostałe działy, w których gminy poniosły znaczące wydatki to: Administracja publiczna – 344 zł (wzrost o 3,8%), Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – 334 (wzrost o 8,2%), Transport i łączność – 271 zł (spadek o 5,4%). Największy spadek wydatków (w kluczowych działach) w stosunku do 2014 r. wystąpił w dziale Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego – dynamika 87,8%, Kultura fizyczna – 93,4% i Transport i łączność – 94,6%.
Źródło: http://kurier.pap.pl
