40 lat temu, 23 marca 1983 roku, prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan w odpowiedzi na zagrożenie atakiem ZSRR ogłosił program strategicznej obrony przeciwrakietowej, do realizacji którego planowano wykorzystać przestrzeń kosmiczną. Właśnie dlatego projekt zyskał przydomek “gwiezdnych wojen” od serii filmów fantastycznych George’a Lucasa pod takim samym tytułem. Funkcjonował osiem lat, został zakończony w 1991 roku przez George’a Busha.
Program nosił nazwę Strategic Defense Initiative, czyli Inicjatywa Obrony Strategicznej i zakładał rozmieszczenie całego systemu naziemnych wyrzutni, za pomocą których byłoby możliwe zestrzelenie pocisków przeciwnika znajdujących się jeszcze w przestrzeni kosmicznej.
Inicjatywa Obrony Strategicznej była największym projektem ze wszystkich amerykańskich programów obrony antybalistycznej i jedynym, w którym zakładano wykorzystanie broni rozmieszczonej w przestrzeni kosmicznej.
Prezydent Reagan poinformował w nim w telewizyjnym orędziu do narodu:
“Rozpoczynamy ten program, by przeciwdziałać zagrożeniom nuklearnym ze strony ZSRR środkami obronnymi. Chodzi o zaawansowane technologie, które są podstawą naszego przemysłu i gwarantują nam dzisiejszą wysoką jakość życia”.
Ronald Reagan mówił 40 lat temu w orędziu do narodu o groźbie wybuchu wojny nuklearnej i powoływał się na amerykańsko-rosyjski układ ABM z 1972 roku o ograniczeniu rozwoju, testowania i rozmieszczania systemów antybalistycznych:
“Dziś, jak wynika z naszych zobowiązań z traktatu ABM, i widząc taką potrzebę, czynię ważny pierwszy krok – podejmuję intensywne starania o szerokim zakresie i inicjuję długoterminowe badania i program rozwojowy, mające na celu osiągnięcie celu ostatecznego, czyli eliminację zagrożenia, jakim są strategiczne ładunki nuklearne. Nie próbujemy uzyskać korzyści wojskowych ani politycznych. Naszym jedynym celem jest zredukowanie groźby wojny nuklearnej”.
Budowa systemu miała trwać do 2000 roku i kosztować 125 miliardów dolarów. W rzeczywistości nawet Amerykanów nie było stać na zrealizowanie programu, władze w Moskwie dały się jednak wciągnąć w wyścig zbrojeń. Osłabiona gospodarka radziecka nie wytrzymała jego tempa, co przyczyniło się do upadku Związku Radzieckiego.
Do historii przeszło przemówienie Ronalda Reagana wygłoszone w 1987 roku podczas wizyty w Berlinie. Tam, przed Bramą Brandenburską i murem berlińskim, zaapelował do radzieckiego przywódcy Michaiła Gorbaczowa o zniszczenie tego symbolu żelaznej kurtyny, oddzielającej kraje kapitalistyczne od komunistycznych:
“Jeśli zależy panu na pokoju, jeśli zależy panu na pomyślnym rozwoju Związku Radzieckiego i Europy Wschodniej, jeśli chce pan liberalizacji – niech pan otworzy tę bramę. Niech pan zburzy ten mur!”
Wraz z upadkiem ZSRR kontynuacja amerykańskiego programu “gwiezdnych wojen” przestała być zasadna. Dlatego na początku lat 90. odstąpiono od jego realizacji.
/IAR/RadioRAMPA/
Zdjęcie: Wikipedia/Series: Reagan White House Photographs, 1/20/1981 – 1/20/1989
